اسهال گوساله

اسهال گوساله

سندروم اسهال یکی از متداول ترین اختلالات گوارشی است

اسهال گوساله ها

سندروم اسهال یکی از متداول ترین اختلالات گوارشی است که سالانه موجب بروز خسارات زیادی به گاوداری ها می شود و حذف گوساله در اثر تلف شدن را به دنبال دارد. این سندروم به ویژه در گوساله های تازه متولد شده اهمیت بیشتری دارد و بروز آن به عنوان یکی از اصلی ترین مشکلات دامداری ها شناخته می شود.

گستره ی این سندروم

در سال ۲۰۰۷ سیستم ملی نظارت بر سلامت حیوانات (NAHMS) در آمریکا اعلام کرد که ۵۷٪ از تلفات گوساله ها به دلیل اسهال و عمدتا در سنین کمتر از یک ماه بوده است. به طور مشابه ۵۳.۴٪ از تلفات گوساله ها در کره نیز به اسهال نسبت داده شد. افت اقتصادی ناشی از مرگ گوساله‌ها در نروژ جایی که سالانه ۲۸۰۰۰۰ رأس گوساله به دنیا می آید، تقریبا ۱۰ میلیون دلار در سال ۲۰۰۶ تخمین زده شد.

نشانه ها و اثرات اسهال در گوساله ها

علائم بالینی اسهال شامل آبکی و شل شدن مدفوع، کم آبی، گود افتادن چشم ها، خشک شدن غشای مخاطی و زبری موهای گوساله می باشد.
اثرات اسهال ممکن است شامل موارد زیر باشد:
⦁ بی اشتهایی
⦁ بی حالی
⦁ عدم تعادل الکترولیت ها
⦁ مشکلات در ایستادن
⦁ اسیدوزیس
⦁ مشاهده خون در مدفوع
اگر گوساله بیمار درمان نشود،دچار کما و در نهایت مرگ می شود.
علائم بالینی
درصد کم آبی
علائم خفیف
کمتر از 5 درصد
گوافتادگی چشم ها و عدم برگشت پوست بعد از کشیدن به مدت 3 تا 5 ثانیه
6 تا 7 درصد
بی حالی، و عدم برگشت پوست بعد از کشیدن به مدت 8 تا 10 ثانیه، خشک شدن غشای مخاطی
8 تا 10 درصد
عدم ایستادن، سرد شدن اندام های انتهایی، نبض ضعیف
11 تا 12 درصد
مرگ
بیش از 12 درصد

دلایل اسهال

اسهال اتیوپاتوژنسیز پیچیده ای دارد چرا که عوامل عفونی مختلف به تنهایی یا به صورت ترکیبی منجر به بروز آن می شوند به علاوه محیط، تغذیه و فاکتورهای مدیریتی هم می توانند بر بروز و شدت آن موثر باشند.
⦁ تغییر در تغذیه شیر و عدم توجه به ثبات در دما، زمان و مقدار شیر مصرفی
⦁ سو تغذیه (عدم تامین مواد مغذی مورد نیاز)
⦁ عدم رعایت بهداشت خوراک
⦁ قرار دادن تعداد زیادی از گوساله ها در یک باکس
⦁ آلودگی و رطوبت بالا
اسهال در گوساله ها تحت تاثیر ترکیبی از 4 فاکتور زیر قرار می گیرد:
⦁ تغذیه
⦁ مدیریت
⦁ سیستم ایمنی
⦁ عوامل بیماری زا و سموم
عوامل استرس زا چون شاخ سوزی، شماره گذاری، واکسیناسیون، تغییرات جیره، تغییرات محیطی و سایر عوامل مدیریتی می توانند در بروز اسهال نقش داشته باشند.

عوامل بیماری زای عمده ای که منجر به اسهال درگوساله ها می شوند:

⦁ عوامل ویروسی مثل روتاویروس، کرونا ویورس
⦁ انگل هایی چون کریپتوسپوریدیوم و کوکسیدیا
⦁ عوامل باکتریایی همچون اشریشیاکلای، سالمونلا و کلستریدیوم پورفرینجس
برای درمان اسهال از روش های مختلفی استفاده می شود که یکی از آنها مایع درمانی و تامین الکترولیت های بدن است. الکترولیت ها حاوی مواد معدنی، کربوهیدراتها (قند) و اسید های آمینه هستند که در تامین آب از دست رفته کمک می کنند.
در روش های سنتی در چنین گوساله هایی مصرف شیر برای مدتی قطع می شود اما امروزه مطالعات نشان داده که حذف شیر رشد گوساله را کاهش می دهد، بنابراین الکترولیت ها در کنار شیر می توانند هم در مان بیماری و هم جلوگیری از کاهش رشد گوساله موثر باشند.
سلامت گوساله
درصد کم آبی
مصرف شیر روزانه
تغذیه دهانی مایعات
گوساله سالم
صفر
4/4 کیلوگرم
0 کیلوگرم در روز
اسهال متوسط
2
4/4 کیلوگرم
1/1 کیلوگرم در روز
اسهال متوسط
4
4/4 کیلوگرم
2/2 کیلوگرم در روز
گوساله بی حال
6
4/4 کیلوگرم
3/3 کیلوگرم در روز
اسهال شدید
8
4/4 کیلوگرم
4/4 کیلوگرم در روز
عدم توانایی ایستادن
بیش از 10
4/4 کیلوگرم
نیازمند به تزریق درون وریدی

چگونه از وقوع اسهال جلوگیری کنیم؟؟؟

گوساله در زمان تولد سیستم ایمنی بسیار ضعیفی دارد و اولین خطر عفونت و بیماری در یک جایگاه گوساله زایی آلوده و از طریق مادر ایجاد می شود. برای جلوگیری از ورود عوامل بیماری زا به گوساله بهترین کار آماده سازی جایگاه زایش تمیز و جداسازی سریع گوساله از مادر است.
به 4 نکته زیر برای مطمئن شدن از سلامت گوساله ی خود توجه داشته باشید:
⦁ کاهش درمعرض قرارگیری گوساله با عوامل بیماری زا
⦁ برنامه واکسیناسیون پیشرفته در کنار زمان بندی و روش مناسب
⦁ کلستروم با کیفیت و مدیریت تغذیه
⦁ تشخیص سریع گوساله هی بیماری و اقدام برای درمان
وجود مدفوع آلوده گاوهای بالغ در محیط می تواند دلیلی بر اسهال گوساله ها باشد. بنابراین اقدام برای جع آوری مدفوع و درمان گاوهای بیمار مفید خواهد بود.

کلستروم

اعتقاد براین است که مصرف 3 تا 4 لیتر کلستروم در مدت زمان 2 تا 4 ساعت بعد از تولد راهی موثر در تقویت سیستم ایمنی و جلوگیری از بروز بیماری هاست. با مصرف کلستروم باکیفیت، گوساله در مدت زمان کوتاه، ترکیبی غنی از ایمنوگلوبولین ها و فاکتورهای مرتبط با ایمنی از جمله لاکتوفرین، لیزوزیم، فاکتورهای رشد، هورمون ها، مواد معدنی ویتامین ها را جهت تقویت سیستم ایمنی در برابر عوامل بیماری زا دریافت می کند.
مطالعات نشان داده است که مصرف کلستروم به مدت 3 روز می تواند رشد لایه ی مخاطی و ظرفیت جذب را افزایش دهد.

منابع

National Animal Health Monitoring System, United States Department of Agriculture, 2002.
National Animal Health Monitoring System, United States Department of Agriculture, Dairy 2007.
National Animal Health Monitoring System, United States Department of Agriculture, 2007.
Sheila M. McGuirk, DVM, PhD, and Pamela Ruegg, DVM, MPVM. University of Wisconsin-Madison

راه حل ها

راه حل ها

مقالات

افزودنی های دام و طیور

افزودنی های دام و طیور

بامداد رسپینا